
Z czego składa się turbosprężarka?
Znakomita większość współczesnych silników samochodowych jest wyposażona w przynajmniej jedną turbosprężarkę (może być ich więcej), dzięki czemu moc danej jednostki napędowej jest wykorzystywana do maksimum, a zużycie paliwa utrzymuje się na optymalnym poziomie. Niestety, turbosprężarki mogą ulegać awariom nie tylko ze względu na zużycie, wynikające z pracy pod dużymi obciążeniami, ale również dlatego, że kierowcy nie do końca wiedzą, jak działa turbosprężarka w samochodzie i jak ją prawidłowo użytkować.Budowa turbosprężarki
Najogólniej rzecz biorąc każda turbosprężarka składa się z turbiny (tzw. część gorąca) oraz sprężarki (tzw. część zimna), które są osadzone na tym samym wale. Jest to jednak ujęcie bardzo uproszczone, ponieważ w typowej turbosprężarce wyróżniamy następujące elementy konstrukcyjne, które w normalnych warunkach eksploatacyjnych pracują pod ogromnymi obciążeniami:- wirnik sprężarki,
- wirnik turbiny,
- kadłub turbiny,
- kadłub sprężarki,
- kadłub środkowy,
- łożysko ślizgowe,
- łożysko oporowe,
- kanały olejowe,
- pierścienie uszczelniające,
- wałek turbosprężarki.
Turbosprężarka – zasada działania
Podstawowym zadaniem turbosprężarki jest zwiększenie mocy osiąganej przez silnik spalinowy i poprawa jego sprawności oraz parametrów pracy przy jednoczesnej redukcji poziomu zużycia paliwa. Efekt ten jest osiągany dzięki wtłoczeniu do komory spalania silnika w danej jednostce czasu określonej ilości dodatkowego powietrza, dzięki czemu proces spalania paliwa przebiega szybciej.Gazy wylotowe, wytwarzane przez silnik spalinowy w trakcie jego normalnej pracy, są kierowane to turbosprężarki i napędzają jej wirnik, a następnie są odprowadzane do układu wydechowego. Ponieważ wirnik znajduje się na tym samym wale, co wirnik sprężarki, przyspieszenie ruchu obrotowego wirnika turbosprężarki przekłada się na skierowanie większej ilości powietrza ze sprężarki do silnika poprzez dolot, filtr oraz intercooler. Ten ostatni jest odpowiedzialny za schłodzenie powietrza rozgrzanego po sprężeniu przed wtłoczeniem go do komory spalania.Materiały wykorzystywane w konstrukcji turbosprężarek
Jak już wspominaliśmy, turbosprężarki pracują pod bardzo dużymi obciążeniami – prędkość obrotowa wału sięga od około 100 tys. obr/min do nawet 250 tys. obr/min, co oznacza, że wszystkie komponenty danej turbosprężarki muszą być wykonane z odpowiednio wytrzymałego materiału.Z tego względu kadłuby turbin zazwyczaj są produkowane materiału o nazwie „Niresist”, czyli stopu niklu, krzemu, manganu, chromu i miedzi, który posiada wysoką odporność na ścieranie i korozję, jest również żaroodporny.Wirniki turbin mogą być wykonane z:- tytanu,
- materiału noszącego nazwę „Inconel”, będącego stopem niklu, kobaltu, chromu oraz żelaza,
- materiału o nazwie „MarM247”, czyli stopu chromu, żelaza, niobu, molibdenu, tytanu, aluminium i węgla.